روش تحلیل روایات1
1-قانون تعرف الاشیاء باضدادها
این جمله در زبان اهل علم شایع است که «تعرف الاشیاء باضدادها» یعنى اشیاء از راه نقطه مخالف و نقطه مقابلشان شناخته مىشوند و به وجود آنها پى برده مىشود.
این قانون دنیای تازه ای ازفهم آیات و روایات را برای ما باز می کند و نیاز به تحقیق گسترده در این زمینه داریم زیرا با فهم ابتدایی یا عامیانه معانی دقیق گزاره های دینی برای ما روشن نمی شود .
این قانون مربوط به فهم متن است که خود زیر شاخه علم فقه الحدیث می‌باشد. برای فهم متن باید از مفرداتش شروع کنیم و یکی از ابزارهای ما برای فهم مفردات همین قانون تعرف الاشیاء باضدادها می‌باشد .
توضیح:
استعمال یکی از این دو کلمه متضاد به فهم واژه دیگر کمک میکند و ما را به معنای اصلی و حقیقی آشنا می سازد؛ روز و شب، حزن و سرور، مثالهای روشن کاربرد این قاعده اند.
لازم به ذکر است که با تتبع درآیات و روایات وهمچنین ادعیه به این تقابلها برمی خوریم که باید در موردشان تفکر و تامل شود برای نمونه به حدیث جنود عقل و جهل مراجعه شود. اگراین تضادها خوب فهم شود تحلیلهای ما از آیات و روایات دقیق ترمی شود .
مثال:
شما برای درک بهتر فرق صبر با حلم می‌توانید از این قاعده استفاده کنید .در مقابل صبردر روایت جَزَع آورده شده پس صبر یعنی بی تابی نکردن وآرامش داشتن و در مقابل حِلم سَفَه آورده شده است پس حلم یعنی عاقل بودن و با وقار بودن
